Fikret Hakan Kimdir?

Bumin Gaffar Çıtanak ya da sahne adıyla Fikret Hakan (d. 23 Nisan 1934, Balıkesir – ö. 11 Temmuz 2017, İstanbul), Türk oyuncu.

1950 yılında ‘Üç Güvercin’ adlı oyunla ‘Ses Tiyatrosu’nda tiyatro sahnelerine ilk adımını attı. 1952 yılında ‘Köprüaltı Çocukları’ adlı filmle sinemaya geçti. 163 film ve dizide oynadı, 1970’li yıllarda senarist, yönetmen ve yapımcı olarak çalıştı. ‘Üç Arkadaş’ ve ‘Keşanlı Ali Destanı’yla büyük bir üne kavuştu.

Fikret Hakan Hollywood’ta

Ünlü yönetmen Peter Collinson başrollerini Tony Curtis ve Charles Bronson’un oynayacağı Paralı Askerler (Birleşik Krallık filmi, 1970) filmi için Türkiye’ye geldiği zaman Türk sinema oyuncuları için Hollywood’a adım atma fırsatı doğmuştu. Çünkü Collinson tamamını Türkiye’de çekmek istediği filmde Türk oyunculara da yer verecekti. Filmin oyuncu kabul mülakatlarına büyük ilgi olunca Şan Tiyatrosunda oyuncu seçme yarışması yapıldı. Bu yarışmada başarılı olan Fikret Hakan, Salih Güney, Erol Keskin, Aytekin Akkaya ve birkaç Türk oyuncu filmin oyuncu listesine alındılar.

Fikret Hakan filmde Albay Ahmet Elçi rolüyle önemli bir yer edindi. Başarılı mimikleri ve az İngilizce bilmesine rağmen uyumlu dudak hareketleri ile yönetmen Peter Collinson’un büyük beğenisini kazandı. Uzun yıllar Hollywood’ta görev yapıyormuş gibi rahat bir performans sağlayan Fikret Hakan film sonrası çeşitli yapımlar için teklif aldı. Aynı dönemde henüz nedeni bilinmeyen bir şekilde filmin Türkiye’de yasaklanması sonrası Türk oyuncuları ile Hollywood yetkilileri arasındaki bağ zayıfladı. Özellikle bazı Türk oyuncuların hiç İngilizce bilmemeleri oyunculuk yeteneklerine rağmen ülke dışında kendini göstermelerini engelledi.

Türk Sinemasının en verimli çağını yaşadığı 70’li yılların başında, gelen cazip tekliflere rağmen Fikret Hakan Türkiye’de kalmayı tercih etti. Filmde Fikret Hakan’ın canlandırdığı Albay Ahmet Elçi’nin yardımcı subaylığını yapan Salih Güney ise dil bilmemesi nedeniyle bu filmde konuşamadığı gibi diğer yapımlar için teklifte alamadı. Filmde Tony Curtis’in fedailerinden birini canlandıran Aytekin Akkaya ise her ne kadar filmde yeteri kadar görünmese de gösterdiği performans ve kamera arkasındaki çalışkanlığı ile yapımcıların büyük beğenisini kazandı. Kendisine İngilizce öğrenmesi karşılığında Hollywood filmlerinde oynama teklifleri sunuldu. Akkaya İngilizce kurslarına zaman ayıramaması sonucu diğer sanatçılar gibi Türkiye’de kaldı.

Fikret Hakan 1998 yılında Kültür Bakanlığı’nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almış ve İstanbul Kültür Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak eğitim vermiştir.

13.11.2009 tarihinde Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Anabilim Dalı’ndan fahri doktor unvanı almıştır. Oyuncu bir süredir akciğer kanseri tedavisi gördüğü Kartal Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 11 Temmuz 2017’de 83 yaşında ölmüştür.

Rol aldığı tiyatro oyunları 

• Zorba : Nikos Kazancakis
• Durand Bulvarı (Armand Salcrou) – Ankara Sanat Tiyatrosu – 1967
• Hep Cocuk Kalacağız : Çığır Sahne

Filmografi 

Yönetmen olarak 

• Sürgünden Geliyorum – 1971
• Cennetin Kapısı – 1973
• En Büyük Patron – 1975
• Hammal – 1976
• Sürgün – 1976

Yapımcı olarak 

• Sürgün – 1976

Senarist olarak 

• Sürgünden Geliyorum – 1971
• Cennetin Kapısı – 1973
• En Büyük Patron – 1975
• Sürgün – 1976

Oyuncu olarak 

Plakları 

• Yeşilçam’ın en üretken olduğu dönem olan 1960’lı ve 1970’li yıllarda Sadri Alışık’tan Fatma Girik’e , Yılmaz Köksal’dan Hülya Koçyiğit’e kadar onlarca sinema oyuncusu müzik plakları dordurmuşlardı. Bu plak yapma furyasına Fikret Hakan da katıldı ve birkaç 45’lik plak da o doldurdu. Bu plaklar şunlardır:

1. 1972 – Cemo / Dedikleri Gerçek İmiş – Radyofon Plak 001
2. 1974 – Dostun Gülü / Löberde – Yavuz Plak 1558
3. 1975 – Aşk Uğultusu / Sancı – Diskotür 5199

Kitapları 

Kendi yazdıkları 

• “Hamal’ın Uşakları” (öykü), Telos Yayıncılık, İstanbul, 1997.
• “İmbikli Duvar” (şiir), Serander Yayınları, Trabzon, 2002.
• “Siyah Işık (Toplu Şiirler 1978-2008)”, Serander Yayınları, Trabzon, 2008.
• “Joe Brico Masumdur” (öykü), Umuttepe Yayınları, İstanbul, 2009.
• “Gece Limanı (Yasaksız Mutsuzluklar Rıhtımı)” (roman), İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 2010.
• “Türk Sinema Tarihi”, (anı, sinema), İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 2010.

Hakkında yazılanlar 

• “Fikret Hakan – Eskimeyen Yeşilçamlı” (inceleme), Nigar Pösteki, Umuttepe Yayınları, İstanbul, 2009.
• “Asla Unutmadım”, Feyzan Ersinan Top, Dünya Yayıncılık, İstanbul, 2006 (Fikret Hakan, bu incelemede Türk sinemasının diğer 5 ünlü sanatçısıyla birlikte ele alınmış)

Aldığı ödüller 

• 1965 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, Keşanlı Ali Destanı
• 1968 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, Ölüm Tarlası
• İzmir Enternasyonal Fuarı 1. Film Şenliği, 1965, Keşanlı Ali Destanı, En İyi Erkek Oyuncu
• 1971 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, Hasret
• 30. Antalya Film Şenliği, 1993, Yalancı (TV), En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu
• 34. Antalya Film Şenliği, 1997, Yalancı (TV), Yaşam Boyu Onur Ödülü
• 2009- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nden fahri doktorluk unvanı aldı.
• 2012-Engelsiz Yaşam Vakfı, Yaşam Boyu Meslek ve Onur Ödülü